Karin Broer | maandag 15 maart 2021
Zeevaart, KVNR-lid aan het woord
In de rubriek `KVNR-lid aan het woord’ komt iedere maand een rederij aan het woord die is aangesloten bij de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reders. Een aantal keer per maand legt een schip van rederij Nescos Shipping aan in een van de landen aan de Golf van Guinee in West Afrika. Als er iemand iets kan zeggen over veiligheid op zee dan zijn het wel Nescos-directeur Nienke Bodewes en fleet manager Robin van Amstel.
Nescos Shipping uit Hoogezand, dochter van scheepsbouwer Royal Bodewes, is reder voor zes schepen samen met UAL (Universal Africa Lines). Ze varen zeer geregeld door de Golf van Guinee, momenteel het gevaarlijkste gebied op zee. Vorig jaar waren er 195 piraterij-incidenten. Geregeld worden schepen gekaapt, bemanningsleden gekidnapt en rederijen om losgeld gevraagd. In de praktijk betekent dit voortdurend terugkerende hoogspanning. Elke keer als een schip het gebied binnenvaart, belt Bodewes of Van Amstel met het schip. Bodewes: “Dat is echt even een ‘heads up’. We bespreken de situatie en sfeer aan boord met de kapitein en testen daarbij nogmaals de communicatie tussen wal en schip. Of de jongens het nu voor de eerste keer doen, of voor de honderdste keer, we bellen iedere keer, we spreken het altijd weer met ze door. Om dat bewustzijn bij te brengen, hé jongens let weer op.”
Het is deze spanning die onderdeel is van hun werk. Van Amstel: “Vanochtend is er weer een schip van ons naar binnen gevaren in Nigeria. Bij elk telefoontje dat nu binnenkomt, sta je meteen op scherp.” Bodewes: “Dit vaargebied heeft echt impact. Constant moet je scherp zijn, je kan niet verslappen. Dat is niet fijn, niet voor ons en zeker niet voor onze jongens aan boord.”
En er gebeurt ook geregeld iets. Een week eerder werd een van de schepen in een haven beroofd. Van Amstel: “Ook in de havens ben je niet zeker, al nemen we daar allerlei voorzorgmaatregelen. We barricaderen de boel, lassen dingen dicht, we hebben wachten aan dek maar ze breken echt letterlijk je schip in.”
In 2017 was er een incident waarbij er piraten aan boord kwamen. Het liep uiteindelijk goed af voor de bemanning. Bodewes: “Het is natuurlijk vreselijk eng, dat er mensen aan boord zijn van je schip en hoort dat er wapens afgevuurd worden.” Uiteindelijk is het goed afgelopen mede dankzij de goede contacten van partner UAL. Van Amstel: “We hebben snel weten te schakelen. Onze kracht is de communicatie met het schip. Als we een uur niets van een schip horen, dan weten we dat er iets aan de hand is. Zo zijn we allemaal getraind.”
'Als we een uur niets van een schip horen, dan weten we dat er iets aan de hand is. Zo zijn we allemaal getraind'
De adviezen die nu worden gegeven voor de Golf van Guinee, ‘houd afstand van land’, kunnen de schepen van Nescos niet opvolgen. Van Amstel: “Wij moeten naar de havens toe.” Voor de havens in Nigeria varen ze tegenwoordig in een konvooi met begeleiding. “Die begeleiding wacht ons op een X aantal mijl uit de kust op en begeleidt ons schip tot aan de haven, tot aan de ligplaats, ze wijken dan geen moment van onze zijde af.”
Piraterij wordt steeds professioneler en het gevaarlijk gebied breidt uit naar het zuiden. Blijft de rederij daar wel? Van Amstel: “Je kunt jezelf inderdaad afvragen of je dat wilt. Maar er zijn niet veel rederijen die op dit gebied willen varen. Het is een echte niche-markt. Niet veel bedrijven hebben de contacten, dat is ook de kracht van UAL. Het is een uitdaging om te handelen in West Afrika.”
Nescos dateert van 2010. Toen in de crisis van 2008-2009 de opdrachten voor Royal Bodewes terugliepen, besloot de werf “om voor zichzelf te gaan bouwen”. Nienke Bodewes (inderdaad dochter van de Bodewes-tak): “Dat voor onszelf bouwen is iets wat Bodewes van oudsher doet. We hebben als familiebedrijf een blik op de horizon en dat is onze werf draaiende houden, en mensen aan het werk houden. Zo is er een mooie samenwerking ontstaan. UAL was op zoek naar nieuwe tonnage en een partner die wilde deelnemen in de schepen, zo is de samenwerking met Royal Bodewes ontstaan.”
Robin van Amstel: 'Wij staan heel dicht bij de eigenaren van de schepen en de klant.' (foto: Nescos Shipping). Tekst gaat verder onder de foto.
De rederij zit in Hoogezand op kantoor bij de werf. Bodewes: “We zijn een klein jong team. Aan boord van de schepen hebben we een vaste bemanning van jongens die al lang bij ons varen. We komen uit een familiebedrijf. Nescos voelt ook gewoon weer als een familiebedrijf.” Van Amstel: “Het leuke is dat we geen geheimen voor elkaar hebben. We hebben korte lijnen hoe de schepen ingezet worden. Zowel commercieel gezien wat betreft de bevrachting als operationeel gezien. Dat maakt de rederij ook heel divers, we staan heel dicht bij de eigenaren van de schepen en de klant.”
De KVNR is voor Nescos heel belangrijk, op de eerste plaats vanwege het onderwerp veiligheid op zee. Maar ook om te weten welke nieuwe regelgeving eraan zit te komen. Bodewes: “De toegang die de KVNR tot de overheid en de politiek heeft, is belangrijk. Annet Koster doet dat super.” Van Amstel: “Zij maakt ons zichtbaar binnen de politiek. Als kleine reder ben je daar niet toe in staat, maar als redersvereniging wel. Dat is de kracht van de KVNR. Ook internationaal. De regelgeving blijft doorgaan, dat weten we allemaal. Kijk naar de complexe regelgeving over uitstoot. De KVNR weet daarin toch een beetje te sturen, ook naar de IMO toe.”
‘Het gaat om zichtbaarheid op zee. Het zou helpen als er marineschepen in de Golf van Guinee varen’
De KVNR bleek van praktische waarde, toen een van de schepen van Nescos twee maanden geleden in de buurt van Las Palmas werd opgeroepen door de kustwacht. Een bootje met 25 vluchtelingen was gedetecteerd door een vliegtuig en de UAL Texas was er het dichtste bij. Van Amstel: “De kapitein heeft meteen contact gezocht met ons. Natuurlijk, in nood help je, punt, maar we zijn wel alvast lijnen gaan uitzetten hoe we het gaan doen om die mensen van boord te krijgen want we kennen de verhalen van schepen die vluchtelingen redden en ze nergens mogen afzetten.”
Bodewes belde met de KVNR en die verwees naar een contact bij het ministerie van Buitenlandse Zaken. Op het ministerie werd contact gezocht met Madrid. Van Amstel: “Toen is er ‘zo goed mogelijk’ bevestigd dat, mochten we de mensen aan boord nemen, we ze zouden kunnen afzetten. Zo konden we dus heel snel dankzij de KVNR een lijntje leggen met Buitenlandse Zaken.” Uiteindelijk kwamen de vluchtelingen niet aan boord bij de UAL Texas maar bij het kustwachtschip. UAL Texas gaf alleen een paar uur lij.
In het grote Maritieme verkiezingsdebat leidde Bodewes het onderwerp veiligheid op zee in. Een van de meest frustrerende dossiers, de wet die particuliere bewakers op schepen toestaat, kwam ook weer aan de orde. De wet is inmiddels door zowel de Tweede en de Eerste kamer, maar nog altijd niet operationeel. Een belangrijk onderwerp, vinden ze bij Nescos, maar het toestaan van particuliere beveiligers is voor henzelf geen oplossing. Van Amstel: “Nee, wij gaan naar de havens in dat gebied, en de lokale regels zeggen dat je geen gewapende particuliere bewakers aan boord mag hebben. Nigeria zegt: je mag alleen gebruikmaken van Nigeriaanse bewakers.”
Wat zou jullie dan helpen? Van Amstel: “Wij geloven echt in zichtbaarheid op zee!” Bodewes: “Ja, als je daar Europese of internationale marineschepen hebt varen die binnen een paar uur bij het schip kunnen zijn. Met onze voorzorgmaatregelen, kunnen we wel een paar uur tijdrekken, voordat de piraten binnen zijn. En het helpt de jongens zeker als ze weten dat er hulp aankomt.”
Aantal schepen: zes multipurpose schepen in de range van 5000 tot 8900 DWAT, die vooral varen tussen VS (Houston), de Westkust van Afrika en Europa (Aberdeen en Antwerpen)
Aantal personeelsleden: vijf op kantoor en ongeveer zestig op de schepen.
Belangrijkste markt: olie en gas, West Afrika